28 شهریور 1402

پراکندگی و شیوع تب مدیترانه فامیلی

زمینه و اهداف
تب مدیترانه‌ای فامیلی شایع‌ترین نوع از سندرم‌های تب‌های دوره‌ای وراثتی می‌باشد که بیماری به دلیل جهش در ژن MEFV که روی بازوی کوتاه کروموزوم 16 قرار دارد، اتفاق می‌افتد و به طور اتوزومال مغلوب به ارث می رسد. اولین بار تب مدیترانه‌ای فامیلی قبل از سال 1900 میلادی توصیف شده است اما شناسایی کامل آن فقط در 50 سال اخیر صورت گرفته است. اصولا این بیماری از ناحیه مدیترانه و خاورمیانه سرچشمه گرفته است. تب مدیترانه‌ای فامیلی به صورت حملات راجعه تب است که درد شکمی، درد قفسه سینه یا درد و التهاب مفصلی و پوستی از جمله علایم بالینی شایع آن می‌باشند. درمان بیماران مبتلا به تب مدیترانه‌ای فامیلی باعث کاهش تعداد و شدت حملات می‌شود و همچنین باعث پیشگیری از آمیلوئیدوز و افزایش طول عمر بیماران خواهد گردید. برخی از دردهای این بیماری خیلی شدید و در برخی موارد شبیه آپاندیسیت می‌باشد که حتی ممکن است بیماران مورد عمل‌های جراحی‌های غیرضروری قرار گیرند. درصورتی که بیماری توسط پزشکان به موقع تشخیص داده نشود و بیماران درمان نشده باشند و یا درمان ناقص صورت پذیرفته باشد، در خطر ابتلا به آمیلوئیدوز کلیوی ثانویه که شدیدترین عارضه بیماری تب مدیترانه‌ای فامیلی است، قرار می‌گیرند. این بیماری به دلیل اثرات حملات به طور قابل توجهی باعث کاهش کیفیت زندگی بیماران نیز می‌شود. هدف از این مطالعه بررسی پراکندگی و شیوع تب مدیترانه فامیلی با استفاده از مرور نظام مند و متاآنالیز می‌باشد.

روش کار
بانک‌های اطلاعاتی Google Scholar, Pubmed, Medline, Ovid, IranMedex, Irandoc, SID, Magiran و منابع منتشر شده مکتوب بدون محدودیت زمانی جستجو شدند. کلیه مطالعات جمع‌آوری شده بدون اعمال هرگونه محدودیتی جهت تعیین مطالعات مرتبط مورد بررسی قرار گرفتند. داده‌های مورد نیاز از مطالعاتی که معیار‌ ورود به پژوهش را داشتند استخراج و با استفاده از روش متاآنالیز در نرم‌افزار Comprehensive Meta-Analysis (CMA) تجزیه و تحلیل شدند و نقشه شیوع بیماری در جهان با استفاده از نرم‌افزار Geographic Information Systems (GIS) ترسیم گردید.

نتیجه گیری
شیوع کلی تب مدیترانه‌ای فامیلی حدود هیجده مورد در هر صد هزار نفر در جهان، و نیز یکصد و شانزده مورد درهر صد هزار نفر در ایران برآورد گردید. با توجه به اینکه این بیماری جزء بیماری‌های ارثی اتوزومال مغلوب می‌باشد، بنابراین ازدواج‌های فامیلی نیز می تواند موجب افزایش وقوع بیماری ‌گردد. تب مدیترانه‌ای فامیلی در جهان در نواحی مدیترانه و خاورمیانه به‌ ترتیب در میان نژادهای ترک، ارامنی، یهود و عرب شایع تر می‌باشد اما شیوع بیماری با مهاجرت‌هایی که از کشورهای مدیترانه و خاورمیانه به سایر نقاط جهان صورت می‌گیرد و همچنین افزایش حساسیت‌های تشخیصی به سرعت در حال تغییر می‌باشد و به نظر می‌رسد که در سال‌های آینده تب مدیترانه‌ای فامیلی به عنوان یک بیماری جهانی مدنظر قرار گیرد.

(برای دسترسی به متن کامل این پژوهش اینجا را کلیک کنید)