ژن ها، میم ها و تم ها (Gene, Meme, Teme)
علم ژنتیک به موضوع وراثت، تفاوت‌ها، چگونگی انتقال صفت‌ها و ویژگی‌های جانداران از نسلی به نسل دیگر و بر اساس قوانین مشخص و تعریف شده‌ای می‌پردازد. “ژن”ها واحد وراثت هستند. ژنوم یا آرایش ژنتیکی یک موجود زنده تعیین کننده صفت‌ها و مشخصات آن مانند رنگ پوست، کارکرد ارگان‌های بدن و غیره است.
طبق تعریف، “میم” یک واحد بنیادی از نظرات، نمادها و کنش‌های فرهنگی است که عموما از طریق بیان، رفتار، رسوم، نوشته ها و سایر پدیده‌های قابل الگوبرداری و می تواند از یک ذهن به اذهان دیگران انتقال پیدا کند و منتشر شود.
واژه “تم” نیز برای توصیف قطعه‌ای از اطلاعات در قالب ایمیل، وب‌لاگ‌ها، وب‌سایت‌ها و انواع شبکه‌های اجتماعی مورد استفاده قرار گرفته است که طبعاً می‌تواند شامل هر چیزی دیگری از این نوع مجموعه ها نیز باشد. تم‌ها هم می‌توانند همچنان که در حال افزایش هستند، انتشار یابند و جهش پیدا کنند و همینطور مانند ویروس در محیط‌های الکترونیک و دیجیتال آزاد شده، انتقال یافته و منتشر شوند.
انتشار هر سه واحد (ژن، میم و تم) از الگوریتم های تکاملی خاصی تبعیت می‌کنند که معمولاً بر سه اصل اساسی استوار می باشند: گوناگونی، انتخاب و وراثت. مانند آنچه در مورد ژن‌ها رخ می‌دهد، میم ها نیز به وسیله انتخاب طبیعی از طریق قوانین و فرآیندهای تنوع، جهش، رقابت و توارث که در موفقیت انتشار نقش دارند، می توانند تکامل یابند. گسترش میم ها از طریق رفتارهایی است که در میزبان خود ایجاد می‌کنند و طبیعتا میم‌هایی که کمتر گسترش می‌یابند، منقرض می‌شوند در حالی که برخی دیگر باقی مانده، انتشار یافته و جهش پیدا می‌کنند که البته این گسترش مثل همیشه می‌تواند در جهت بهتر شدن و یا بدتر شدن (از زاویه دید انسان ها) باشد. فرآیند های تکامل زیست شناختی انسان، ژن‌ها را از نسلی به نسل‌های دیگر انتقال می‌دهد ولی این جنبه معمولا بعد از سه نسل کم رنگ تر شده و فراموش میگردد. فرزند یا نوه ممکن است شباهت‌هایی به پدر (بزرگ) یا مادر (بزرگ) داشته باشد اما طبق قواعد ژنتیکی با گذشت هر نسل، سهم ژنی نصف می‌شود و طولی نمی‌کشد که این سهم بسیار ناچیز شود اما الگوهای این موضوع در مورد جهان میم ها و تم ها متفاوت است. اگر در گستره فرهنگ جهان نقش داشته باشیم، اگر ایده مناسبی داشته باشیم، اگر آهنگی در دنیای موسیقی بسازیم، شاید مدت‌ها بعد از محو شدن ژن‌های ما در خزانه ژنی تکامل زیست شناختی، این میم ها و تم ها بدون تغییر باقی بمانند. از اینرو و به عنوان یک مثال روشن گفته می شود که اصولاً امروزه ژن‌های سقراط باقی نمانده‌اند، اما مجموعه میم‌ها و تم‌های سقراطی همچنان پابرجا هستند.
(برای مطالعه متن کامل این نوشته، اینجا را کلیک کنید)
